ÖRNEK PORTFÖYLERDE KATILIM PORTFÖYÜ LİDERLİĞİ ELE GEÇİRDİ

Apr 1

Apr 1 ÖRNEK PORTFÖYLERDE KATILIM PORTFÖYÜ LİDERLİĞİ ELE GEÇİRDİ

Bireysel emeklilik sistemindeki katılımcılara 3 ayda bir sunduğumuz örnek portföyleri 31 Mart 2020 itibariyle yeniden değerlendiriyoruz. Yılbaşından bu yana piyasalarda izlenen aşırı volatilite örnek portföylerde de yansımasını buldu. Ancak her zaman katılımcılara önerdiğimiz ve portföylerde de uyguladığımız ‘çeşitlendirme’ örnek portföylerin getirisi üzerinde etkisini gösteriyor. Portföylerdeki standart fon ve kamu iç borçlanma araçları fonları faiz getirisinden faydalanırken, kamu dış borçlanma araçları fonları hem döviz hem de yurtdışında işlem gören Türk Tahvillerinin CDS primini yansıtıyor. Hisse fonlar ve hisse katılım fonları Borsa istanbul’da işlem gören senetleri portföylerine alıyorlar. Hisse senetlerinin temettüleri ve değer artış-azalışları bu fonların getirisinde etkili. Kıymetli madenler fonları ile kıymetli madenler katılım fonları ise bir taraftan altının uluslararası piyasalardaki yükselişinden bir taraftan da doların değerlenmesinden destek alıyor. Örnek portföylerdeki bu çeşitlendirme hisse senetlerinde oluşan zararların portföye yansımasını azaltarak, üç aylık dönemde zararı yüzde 1-2 seviyesine çekiyor. Bir kez daha ‘çeşitlendirme’nin piyasalardaki yıkıcı etkiyi tolere ettiği ve yatırımcıyı koruduğu gözleniyor.

HİSSE VE HİSSE KATILIM FONLARI AYRIŞTI

Ocak ayında 124 binlerde zirve yapan BİST 100 endeksinin 82,000’lere geri çekilmesi BES’teki hisse senedi fonlarının da değer kaybına neden oldu. BES’te bugüne kadar en az yüzde 11 en fazla yüzde 20 değer kaybeden hisse senedi fonları 2019 yılında kazandırdıklarının büyük bir kısmını geri almış oldu. Bu arada hisse senedi katılım fonlarının diğer hisse senedi fonlarına göre daha güçlü tutunduğu gözleniyor. Bunun nedeni hisse katılım fonlarının yatırım yapabildiği pay senetleri ile diğer hisse fonların yatırım yapabildiği pay senetlerinin farklı olması. Hisse fonların karşılaştırma ölçütleri genellikle BİST 100 ve BİST 30 endeksleri olduğu için portföy yöneticileri ağırlıklı olarak bu endekslerdeki hisse senetlerine hisse senetlerine yatırım yapıyorlar. Hisse katılım fonları ise Katılım 50 Endeksi’ndeki hisselere yatırım yapabiliyor. Yatırım yapılan hisse grupları farklı olduğu için getirilerde de farklılıklar oluşuyor. Bireysel Emeklilik Sisteminde Vakıf Emeklilik, Halk Hayat, Katılım Emeklilik ve Bereket emeklilik şirketlerinin birer adet hisse katılım fonu bulunuyor.

FAİZLERDE DİPTEN DÖNÜŞ

Şubat ayında yüzde 9’a gerileyen faizlerin bu seviyelerden tekrar yüzde 14’e doğru hareketlenmesi portföylerdeki sabit getirili varlıkların değer kaybetmesine neden oldu. Bu da bu varlıkları portföyünde tutan standart fon, kamu iç borçlanma araçları fonları, özel sektör borçlanma araçları fonlarının fiyatının düşmesine ya da getirisinin azalmasına neden oldu.

GÜVENLİ LİMAN ALTIN FONLARI

Altının geçen yıl uluslararası piyasalarda başlayan yükseliş eğilimi ve içeride dolar/TL paritesindeki yükseliş, altın fonlarının de değer kazanmasına neden oldu. Geçen yıl getiride birinciliği hisse fonlarına kaptıran altın fonları, yılbaşından bu yana ortalamada yüzde 22-24 getiri sağladı. Örnek portföylerin hepsinde altın fonu bulunduğu için bu yıl hisse senetlerinden kaynaklanan düşüşler altın fonlarının getirileriyle tolere edildi ve düşüşlerin portföylere yansıması yüzde 1-2 düzeyinde oldu.

NASIL BİR FON DAĞILIMI?

Piyasaların aşırı volatil olduğu bir dönemde fon dağılımını değiştirmek riskli olabilir. Bunun yerine kademeli olarak; örneğin yüzde 10’luk dilimler halinde bir fonu azaltıp bir başka fonun miktarını artırmak daha doğru gibi görünüyor. Peki, önümüzdeki dönemde hangi fonlar getiri sağlar, hangisinin miktarını artıralım, diyenler olabilir. Biliyorsunuz, BES sisteminde bir fonun miktarını artırabilmek için önce bir başka fonun miktarını azaltmak gerekiyor. Öyleyse hangisini azaltalım sorusundan başlayacak isek, sabit getirili varlıklara yatırım yapan standart fonlar, kamu iç borçlanma araçları fonları, özel sektör borçlanma araçları fonları, para piyasası fonları miktarı azaltılabilecek fonların başında geliyor. İçerisinde dövize endeksli borçlanma araçları bulunan kamu dış borçlanma araçları fonlarını yavaş yavaş azaltmakta fayda olabilir. Peki, hangi fon grubunu artıralım derseniz, kıymetli maden fonları mutlaka portföylerde bulunmalı. Bunun dışında önümüzdeki bir-iki yıl için hisse fonlarının miktarı artırılabilir. Ben bunlarla uğraşamam, piyasaları takip edemem diyenler ise, portföy yöneticisinin insiyatif sahibi olduğu değişken fonlar ve karma fonlardan tercihte bulunabilirler.

Zeynep Candan Aktaş

Bireysel emeklilik, benim için çalışma hayatı boyunca farkında olmadan temellerini attığım, sistem uygulanmaya başlayınca, tam da bu temellerin üstüne oturan bir yapı. Amacım ne sistemi yermek ne de övmek. Ama şunu biliyorum: Bizim gibi ülkeler dünyanın para bolluğuna boğulduğu geçtiğimiz 15-20 yılı yatırım yerine, tüketerek geçirdi. Borcu olmayanlar neredeyse parmakla gösterilir oldu. Önümüzdeki dönem bu borçların ödenme zamanı gelecek. Ancak biz halk olarak tasarruf yapmıyoruz, yapamıyoruz. Bunun nedenleri farklı olsa da gerçek şu ki, artık biriktirmek zorundayız. Bu bireysel emeklilik yoluyla olur, şahsi yatırımlarla olur, altın alarak olur, bankada mevduat yoluyla olur, dövizle olur… Herkesin kendi tercihi. Ben burada bireysel emeklilik sistemi içindekilerin sistemi tanımasını, sistemden nasıl daha fazla verim alabileceğinin yollarını, katılımcının lehine ve aleyhine olabilecek gelişmeleri yazmak, duyurmak istiyorum. Bu arada katılımcılar da sistemle ilgili düşüncelerini, sistemden beklentilerini, kendileri için olumlu ve olumsuz yönleri, merak ettikleri soruları yazarlarsa, bunları tartışırız, elimizden geldiğince sorulara cevap veririz ve en önemlisi belki ilgililere, yetkililere sesinizi duyurabiliriz.

Teknik analiz ise daha Türkiye’de teknik analizin ‘T’si ortalarda yok iken, kareli defter yapraklarını birbirine ekleyerek oluşturduğum grafiklerle başladı. 1990’dan beri fiyatların hareketini merak ediyorum ve anlamaya çalışıyorum. Bunun için okuyor, araştırıyor ve bildiklerimi piyasada test ediyorum. Kazandığım da oluyor, kaybettiğim de. Ancak artık şunu net olarak biliyorum, piyasalarda kazanmanın tek yolu kendinizi tanımak ve kendi kapasitenizde riskler alabilmektir. Kapasitenizi aşan risk sizi uyutmaz, kapasitenizin altındaki risk de kazandırmaz. Bu dengeyi kurabilir, üstüne de teknik analiz yöntemlerini uygulayarak alım-satım zamanlarını ve fiyatlarını öngörebilirseniz, kazanmamanız için bir sebep kalmaz.

Yaklaşık 20 yıldır ekonomi dergilerinde, gazetelerde piyasaya ilişkin öngörüler, gerçekleşmeler, teknik analiz grafikleri üzerinden yorumlar yazıyorum. Bunlar arasında Trend Dergisi, Yeni Yüzyıl, Radikal, Ekonomik Bülten, Tekborsa, Gazete Vatan, Milliyet, gibi birçok dergi ve gazete var. Halen bireysel emeklilik ile ilgili yazılarım Para Dergisinde, Teknik analiz ile ilgili yazılarım Ekonomist dergisinde yer alıyor.

Ayrıca teknik analiz ve bireysel emeklilik alanında gerek sınıf içi gerek internet üzerinden eğitimler veriyorum. www.borfin.com.tr adresinde başlangıç düzeyinde teknik analiz eğitimim ve bireysel emeklilik eğitimlerim mevcuttur.