Katılımcılar BES’te fon dağılım değişikliğinin çok uzun sürdüğünden şikayet ediyorlar. Halbuki benzer valör süreleri TEFAS fonlarında da var. Fakat TEFAS’ta alım yaparken para nakitten aktarılıp, satım yaparken de nakit para geldiği için yatırımcılar valör süresini bu kadar uzun hissetmiyor. Halbuki BES tarafında elimizde nakit yok, fon var. Dolayısıyla önce fonun satılıp nakde geçmesi, sonrasında da istenilen fonun alınması gerekiyor. Üstüne bir de talimat saatlerine dikkat edilmediğinde ve araya hafta sonu-tatil vb girerse; gerçekten de, bazen fon dağılım değişikliği bir hafta, 10 gün sürebiliyor. Katılımcıların fon dağılım değişikliğini en verimli şekilde gerçekleştirebilmeleri için aşağıdaki ayrıntılara dikkat etmeleri gerekiyor:
1-Fon dağılım değişikliği emrinizi saat 11’e kadar vermeye gayret edin. BES’te her şirketin talimat verme saati farklı. Saat 11’e kadar talimat alan da var. 12’de alanda. Hatta 13,30’da talimat alan da var. Ama BEFAS’la birlikte başka şirketlerin de fonlarına yatırım da mümkün olduğundan, siz aklınıza saat 11 olarak kaydedin. Emirlerinizi saat 11’den sonraya bırakmayın. Hatta nakit olarak düzenli veya ek katkı payı yatırırken de saat 11’e kadar yatırmaya gayret edin.
2-Fonlarınızın valör sürelerini öğrenin. ‘Kap’tan fon adıyla arama yaptırarak fonun izahnamesini indirin. ‘Pay Alım Satım Esasları’ bölümünde alım ve satım talimatlarını hangi saatte vereceğinizi, satımda paranın hangi gün ödeneceğini, alımda kaç gün valörü olduğunu öğrenin. BEFAS’ta da fonun adının üstüne tıklandığına alım-satım valörlerini görmek mümkün.
3-Saat 11’den önce verdiğiniz emirleri en geç saat 11’de iptal edebilirisiniz.
4-Fon dağılım değişikliği emri verildiğinde BES şirketince önce satış gerçekleştiriliyor. Fonun valör süresinin sonunda elde edilen nakit, saat 14,30’dan sonra hesaba geçtiği için o parayla fon alım talimatı vermek için geç kalınmış oluyor. Dolayısıyla fon satımından elde edilen para bir gece para piyasası fonlarında veya faizsiz getiri sağlayan kira sertifikası fonlarında değerlendiriliyor. Ertesi gün alım talimatı iletiliyor ve alınan fon da valör süresinin sonunda öğleden sonra saat 14,30’dan sonra hesaplara yansıtılıyor.
5-Fonlarda alımda valör genellikle bir gün. (T+1)
Satımda ise genellikle para piyasası fonları, altın fonları, temkinli değişken fonlar, standart fonlar, TL bazlı borçlanma araçları fonları, devlet katkısı fonlarında valör 1 gün (T+1). Yani saat 11’e kadar emir verildiğinde o günün sonunda hesaplanan ve ertesi gün ilan edilen fiyattan işlem gerçekleşmiş oluyor. Hisse senedi fonları, karma fonlar, TL cinsi fon sepeti fonları ve değişken fonların büyük bir kısmında valör süresi 2 gün, (T+2). Yabancı piyasalara yatırım yapan fonlarda valör süresi 3 gün (T+3).
6-Fonların valör süreleri iş günü olarak hesaplanıyor. Piyasaların yarım gün açık olduğu günlerde emir verme saati genellikle 10. Saat 10’u geçen emirler bir sonraki gün verilmiş varsayılıyor, yani tatil sonrası emir iletilmiş oluyor.
7-BES’te fon dağılım değişikliği talimatı 11’den önce verilen fon dağılım değişikliklerinde hem alım hem satım yapılan fonların valörünün T+1 olduğu durumda, fon dağlım değişikliğinin hesaba yansıması tam olarak 3 işgününü buluyor. Valörün arttığı her bir gün için 3 işgününe ilave yapmak gerekiyor. Örneğin, hisse fon (satım, T+2) satarak, dış borçlanma araçları fonuna (alım, T+1) yatırım yapan katılımcı; işgününde saat 11’e kadar talimatını iletmişse, bu işlemin sonucunu tam olarak hesapta görmesi 4 iş gününü bulacaktır.